Życie po amputacji
Życie po amputacji
Zmienia się. Ale się nie kończy.
Podejście Polaków do tematu amputacji kończyny i protezowania na szczęście ewoluuje. To w dużej mierze zasługa mediów, które szeroko opisywały przypadki takich osób, jak Jan Mela (najmłodszy w historii zdobywca obu biegunów i pierwszy niepełnosprawny, który dokonał tego wyczynu) czy Rebekah Marine (słynna modelka z protezą bioniczną przedramienia). Ci ludzie, a także tysiące anonimowych osób, są żywymi dowodami na to, że życie po amputacji może być aktywne i pasjonujące.
W tym poradniku udowodnimy Ci, że utrata kończyny wcale nie oznacza konieczności wycofania się z życia towarzyskiego, nie zmusza do rezygnacji z pracy, podróżowania czy uprawiania sportu.
Z protezą, ale bez ograniczeń
Wspinaczka górska. Jazda na nartach. Rajdy samochodowe. Nurkowanie. Skoki ze spadochronem. Windsurfing. Jazda na rowerze. To tylko kilka przykładów form aktywności, które są dostępne dla osób po amputacji.
W Warszawskich Zakładach Sprzętu Ortopedycznego spotkaliśmy się z wieloma przypadkami pacjentów, którzy nawet po zaawansowanym ujęciu kończyny nie poddali się, tylko dzięki żmudnej rehabilitacji pod okiem specjalistów i prawidłowemu dobraniu bardzo dobrej protezy, wrócili do swoich pasji sprzed operacji. Co więcej – w niektórych przypadkach okazuje się, że proteza nawet ułatwia uprawianie sportu. Przykładem może być wspinaczka.
Określanie osoby po ujęciu kończyny mianem niepełnosprawnej to dziś nadużycie. Nowoczesna protetyka daje ogromne możliwości w zakresie przywracania pełnej sprawności. Oczywiście nadal zdarzają się sytuacje, gdy z powodu zbyt późno rozpoczętej rehabilitacji czy złego dobrania protezy pacjenci zostają inwalidami. Dlatego tak ważne jest podejmowanie tego trudnego tematu i uświadamianie samych pacjentów, jak i ich bliskich, że ujęcie kończyny nie musi się wiązać z rezygnacją z życiowej aktywności.
Czas wrócić do pracy
Powiedzmy to kategorycznie: jest naprawdę bardzo mało zawodów, które wykluczałyby osoby po odjęciu kończyny. XXI wiek przynosi ogromny postęp w zakresie automatyzacji, dlatego w wielu branżach praca ogranicza się do nadzorowania pewnych procesów z poziomu komputera czy maszyny. Jeśli nie jesteś pracownikiem fizycznym czy zawodowym piłkarzem, to uwierz – rynek pracy stoi przed Tobą otworem.
To oczywiste, że na początku możesz mieć pewne trudności z odnalezieniem się w nowej sytuacji. Pamiętaj jednak, że jeśli tylko proteza nie ma wpływu na Twoje kompetencje zawodowe, dotychczasowy pracodawca nie ma prawa zwolnić Cię z pracy z tytułu niepełnosprawności!
W Warszawskich Zakładach Sprzętu Ortopedycznego poznaliśmy osoby, które po amputacji się przebranżowiły, skończyły kursy zawodowe i dziś pracują w zupełnie innych profesjach. Odnajdują się na stanowiskach, na których cenione są ich kompetencje intelektualne, a nie idealna sprawność fizyczna.
Bardzo ważne jest natomiast to, aby mimo przeżycia traumy i początkowego wrażenia utraty sensu wstawania z łóżka, nie rezygnować z aktywności zawodowej. Praca motywuje do rozwoju, zapewnia środki finansowe, które można przeznaczyć na zakup lepszej protezy czy dodatkowe sesje rehabilitacyjne. Zapewnia również kontakt z ludźmi, co jest niezwykle istotne w sytuacji osoby zagrożonej wykluczeniem społecznym.
Prowadzenie samochodu po amputacji
To jest jak najbardziej możliwe! Praktycznie każdy samochód można dostosować do potrzeb i ograniczeń osób po ujęciu kończyny, zarówno dolnej, jak i górnej. W lepszej sytuacji są oczywiście pacjenci z protezą ręki, ponieważ w takim przypadku wystarczy kupić pojazd z automatyczną skrzynią biegów. Jednak osoby po amputacji kończyny dolnej także bez większego problemu mogą samodzielnie prowadzić auto.
Wówczas najczęściej konieczne jest specjalne dostosowanie pojazdu, co w praktyce wiąże się z przeniesieniem obsługi pedałów na dźwignię przy kierownicy. Na rynku wtórnym bez większego problemu można już znaleźć takie samochody. Oczywiście istnieje również możliwość dostosowania obecnego „normalnego” auta czy nawet zlecenia tej operacji dilerowi nowych samochodów.
Osoba po amputacji może ubiegać się dofinansowanie na dostosowanie auta do swoich potrzeb w ramach programu „Aktywny samorząd” realizowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wniosek można złożyć we właściwym Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, a dotacje są udzielane w zależności od dostępności środków. Trzeba mieć również wkład własny w wysoki 15% wartości inwestycji.
Poza tym wsparcia można poszukać w Stowarzyszeniu Pomocy Niepełnosprawnym Kierowcom SPiNKa. Tutaj dofinansowanie może wynieść 50% wartości faktury, ale nie więcej niż 6 tysięcy złotych.
Warto wiedzieć
Koszt przystosowania samochodu do potrzeb kierowcy z typową dysfunkcją ruchu (np. protezą kończyny) waha się od około 3 do 12 tysięcy złotych. Wszystko zależy od konkretnego warsztatu i jakości użytego oprzyrządowania.
Stopniowy powrót do aktywności
Oczywiście nigdy nie jest tak, że pacjent po protezowaniu może od razu biegać, skakać, jeździć samochodem czy uprawiać wspinaczkę górską. Kluczowa jest rehabilitacja i oswajanie się ze swoim ograniczeniem krok po kroku. W przypadku ujęcia kończyny dolnej bardzo często pacjenci muszą zacząć od nauki chodzenia.
W Warszawskich Zakładach Sprzętu Ortopedycznego obejmujemy pacjentów pełnym programem powrotu do życiowej aktywności. Oferujemy m.in. 15 różnych zabiegów rehabilitacyjnych. Nasi specjaliści mają bardzo duże doświadczenie w pracy z osobami po ujęciu kończyny. Szczególnie dumni jesteśmy z tego, że wielu naszych pacjentów dopiero po amputacji znalazło w sobie siłę do zmiany trybu życia. Zaczęli uprawiać sport, stali się bardzo aktywni i cieszą się każdym, nawet bardzo drobnym sukcesem.
Rehabilitacja i wsparcie psychologiczne to nie wszystko. Największy wpływ na to, czy pacjent będzie mógł żyć bez istotnych ograniczeń ma prawidłowy dobór protezy. Tutaj często pojawia się jedna przeszkoda: pieniądze. Dofinansowanie do zakupu protezy oferowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia na pewno nie wystarczy do tego, aby móc skorzystać z produktu wysokiej jakości, stworzonego z myślą o uprawianiu sportu i gwarantującego doskonały komfort.
W takiej sytuacji pacjenci Warszawskich Zakładów Sprzętu Ortopedycznego często decydują się na zakup protezy na raty. Dzięki programowi Mediraty możemy zaoferować bardzo korzystne rozłożenie płatności dostosowane do możliwości finansowych pacjenta.
Istnieje również możliwość uzyskania pomocy w fundacjach. W Polsce są już organizowane imprezy sportowe dla osób po amputacji, podczas których są zbierane środki na zakup lepszych protez dla podopiecznych różnych fundacji.
Dobór protezy
To bardzo ważny etap, od którego w dużej mierze zależy to, czy i jakie formy aktywności będą dostępne dla pacjenta. Nasi specjaliści zawsze szczegółowo analizują tzw. możliwości anatomiczne konkretnej osoby, jak również stan zdrowia i ogólną wydolność mięśniową.
Każdy pacjent jest klasyfikowany do jednej z czterech grup aktywności. Po wykonaniu dokładnych pomiarów ciała i przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem (pytania dotyczą przede wszystkim jego oczekiwań względem dalszego życia), można dobrać optymalną protezę pod względem jej przeznaczenia, funkcjonalności i wyglądu.
Życie po amputacji może, a wręcz powinno być aktywne. Zamykanie się w czterech ścianach i długotrwałe przeżywanie osobistego dramatu w niczym nie pomoże, a jedynie opóźni powrót do sprawności lub wręcz to uniemożliwi. Stopniowa rehabilitacja, prawidłowy dobór protezy i wsparcie psychiczne, szczególnie ze strony rodziny, to gwarancja odzyskania sensu życia.