Stopa cukrzycowa: co to jest, jak rozpoznać, leczenie

Spis treści

Cukrzyca może prowadzić do różnych konsekwencji zdrowotnych, szczególnie gdy zaniedba się jej leczenie. Jedną z takich konsekwencji jest stopa cukrzycowa, która w skrajnych przypadkach wymaga amputacji. Wczesne rozpoznanie choroby i włączenie odpowiedniej terapii są bardzo istotne dla kontrolowania jej przebiegu. Warto wiedzieć, czym jest stopa cukrzycowa, po czym poznać, że zaczyna się rozwijać i co w takiej sytuacji zrobić. Zdrowie stóp jest ważne i może oddziaływać na resztę organizmu.

Co to jest stopa cukrzycowa?

Zespół stopy cukrzycowej to zbiór patologicznych zmian, takich jak infekcje, uszkodzenia tkanek i owrzodzenia, które sięgają bardzo głęboko. Mogą obejmować nie tylko skórę, ale też mięśnie, kości i stawy. Szacuje się, że stan ten występuje u około 10-15% pacjentów, u których została zdiagnozowana cukrzyca. Schorzenie rozwija się w wyniku długotrwałego podwyższonego poziomu glukozy we krwi, które prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów. Osoby chorujące na cukrzycę powinny mieć świadomość na temat tego, co to jest stopa cukrzycowa, jak rozpoznać jej początki i jak zapobiegać pogłębianiu się problemu. Profilaktyka i właściwa pielęgnacja stóp są ogromnie ważne.

Jak zaczyna się stopa cukrzycowa? Przyczyny i pierwsze objawy

W przebiegu stopy cukrzycowej w pierwszej kolejności dochodzi do zmian w mikrokrążeniu i strukturze nerwów. Zmian tych nie widać gołym okiem, ale można je poczuć. Jak zaczyna się stopa cukrzycowa, pojawia się mrowienie, pieczenie, bolesność, a także zaburzenia odbierania bodźców. Stopa cukrzycowa pierwsze objawy często obejmują także skórę i te symptomy pacjent może zobaczyć bez trudu – skóra jest sucha i wrażliwa, może się łuszczyć lub pękać. Co istotne, stopa cukrzycowa to tylko jedno z możliwych powikłań cukrzycy. Choroba ta oddziałuje na cały organizm i może współwystępować z innymi zaburzeniami, jak na przykład miażdżyca. Dlatego ważne jest, aby regularnie wykonywać badania krwi i moczu, aby kontrolować przebieg schorzenia.

Stopa cukrzycowa: najczęstsze objawy

To, od czego zaczyna się stopa cukrzycowa, a także jaki jest jej późniejszy przebieg, może nieco różnić się w zależności od danego pacjenta. Każdy z nas jest inny i może inaczej reagować na zmiany zachodzące w organizmie. Gdy pojawi się stopa cukrzycowa, objawy najczęściej obejmują:
  • zaburzenia i utratę czucia w stopach,
  • zmianę odcienia i temperatury skóry (staje się sina i chłodna),
  • trudno gojące się rany i owrzodzenia,
  • deformacje i uszkodzenia tkanek.
Wiele osób zastanawia się, czy stopa cukrzycowa boli, ponieważ z jednej strony towarzyszą jej owrzodzenia i stany zapalne, a z drugiej ograniczenie czucia. Stan chorobowy często wiąże się z bólem lub dyskomfortem o różnym nasileniu. To, czym objawia się stopa cukrzycowa, zależy od jednostkowego przypadku, ale też od rodzaju schorzenia.

Stopa cukrzycowa: leczenie

Jeżeli u pacjenta rozwinie się stopa cukrzycowa, leczenie powinno być podjęte możliwie najszybciej, aby zapobiec szybkiemu pogłębianiu się dolegliwości. W zależności od potrzeb danej osoby może być zalecone stosowanie antybiotykoterapii – wówczas rany pokrywa się specjalnie skomponowanymi maściami. Bardzo istotne jest dbanie o higienę i regularne oczyszczanie zmian skórnych, aby nie dopuścić do nadmiernego nagromadzenia bakterii. Stopa cukrzycowa jak leczyć to temat złożony. Konieczne jest nie tylko stosowanie leków miejscowych, ale też kontrolowanie przebiegu cukrzycy, odciążanie chorej kończyny i noszenie odpowiednio dobranego obuwia. Warto o to dbać, ponieważ konsekwencją zaniedbań może być amputacja. W zależności od stopnia zaawansowania zmian odejmuje się palce lub całą stopę.

Rodzaje stopy cukrzycowej

Stopa cukrzycowa to pojęcie, które obejmuje dwa rodzaje schorzenia – neuropatyczne i niedokrwienne. Często pojawia się typ mieszany. W zależności od objawów i specyfiki zmian stopa cukrzycowa może mieć różne klasyfikacje w ICD-10.  Niezależnie od tego, czy ma się zdiagnozowaną cukrzycę, gdy pojawią się niepokojące objawy w obrębie stóp, należy wybrać się do lekarza. Działania profilaktyczne i terapeutyczne są  bardzo ważne.

Stopa cukrzycowa niedokrwienna

Stopa cukrzycowa niedokrwienna jest skutkiem miażdżycy naczyń krwionośnych. Ograniczenie przepływu krwi w tkankach prowadzi do rozwoju kolejnych zmian. Choroba objawia się bólem, zwłaszcza podczas chodzenia. W dotyku stopa jest chłodna, staje się także sina.

Stopa cukrzycowa neuropatyczna

Stopa cukrzycowa neuropatyczna jest spowodowana uszkodzeniem nerwów. Towarzyszą jej przede wszystkim zaburzenia czucia. Bodźce dotykowe i temperaturowe są odbierane znacznie słabiej. Skóra na stopie może być zaczerwieniona i ciepła. Zmiany i owrzodzenia pojawiają się najczęściej na podeszwie.

Stopa cukrzycowa mieszana

Ten rodzaj łączy oba wymienione rodzaje stopy cukrzycowej. Spotyka się go najczęściej. Z uwagi na swoją specyfikę wymaga wielokierunkowego leczenia. Stopa cukrzycowa neuropatyczna a niedokrwienna mogą współwystępować. Wówczas dochodzi jednocześnie do uszkodzenia nerwów oraz zablokowania naczyń krwionośnych.

Jak wygląda prawidłowa pielęgnacja stopy cukrzycowej?

Higiena i pielęgnacja zależą między innymi od tego, jak wygląda stopa cukrzycowa. Jeżeli zmiany są bardzo zaawansowane, konieczne jest stosowanie leków i antybiotyków. Jeśli jednak są w stadium początkowym, priorytetem jest ograniczenie ich rozwoju i odpowiednia troska o skórę. Pielęgnacja stopy cukrzycowej obejmuje przede wszystkim codzienne dokładne mycie i osuszanie. Ważna jest kontrola stanu skóry i paznokci, a także w miarę możliwości unikanie urazów. Jeżeli pojawiło się przesuszenie, warto włączyć kremy nawilżające. W kontekście tego, jak dbać o stopę cukrzycową, istotne jest także odpowiednie obuwie. Dużą pomocą mogą okazać się buty ortopedyczne, które zaprojektowano w taki sposób, aby jak najlepiej rozkładały masę ciała i pomagały odciążać kończynę.

Stopa cukrzycowa a amputacja: kiedy jest koniecznym zabiegiem?

Schorzenie może mieć różne stopnie zaawansowania. Gdy zmiany sięgną bardzo głęboko, może pojawić się martwica tkanek, zapalenie kości i szpiku, a także deformacja. Wówczas konieczna bywa amputacja stopy cukrzycowej. Operacja pozwala na uniknięcie dalszych konsekwencji zdrowotnych, a także poprawę funkcjonowania pacjenta. Stopa cukrzycowa do amputacji jest kierowana w momencie, gdy stosowane leczenie nie przynosi rezultatów lub zmiany w tkankach stanowią zagrożenie dla życia pacjenta.

Podsumowanie

Stopa cukrzycowa to schorzenie, które wymaga uwagi, leczenia i pielęgnacji. Ważne jest wczesne rozpoznanie problemu i podjęcie odpowiednich działań. Istotne są czynniki takie jak kontrola poziomu cukru, dbanie o skórę skóry, a także dobrej jakości buty. U pacjentów, którzy musieli przejść amputację, może zostać zastosowana proteza stopy. Takie rozwiązanie daje możliwość odzyskania mobilności i samodzielności.

Powiązane wpisy